چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
زندگی فضیلت مند در عصر سکولار؛
حکومت قانون تنها راه باقی‌مانده پیش‌روی جوامع در‌حال‌توسعه است؛ جوامعی که اشکال متفاوتی از روش‌های غیردموکراتیک را تجربه کرده و طعم شکست این راه‌های رفته را چشیده‌اند. پس دور از انتظار نیست که جوامع در‌حال‌توسعه در تکاپوی تحقق یک زندگی فضیلت‌مند برای خود و آیندگان باشند. چارلز تیلور این مطالبه منطقی را حق جوامع می‌داند که دولت‌ها باید به آن گردن نهند. در کتاب «زندگی فضیلت‌مند در عصر سکولار» مخاطبان در سه مقاله از چارلز تیلور به‌خوبی با این اندیشه آشنا می‌شوند. این مقالات را فرهنگ رجایی ترجمه و تألیف کرده و به دلیل آشنایی نزدیک فرهنگ رجایی با تیلور و آثارش، کتابی درخور به خوانندگان ارائه داده است. با او درباره این کتاب و وضعیت ایران گفتگویی انجام شده که می‌خوانید.
کد خبر: ۳۸۴۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۵
غلامرضا حداد؛
غلامرضا حداد، عضو هیئت علمى دانشگاه نوشت: برخلاف تصویرسازی عمومی از استادان دانشگاه به عنوان قشری مرفه، با اضمحلال تدریجی طبقه متوسط متأثر از اقتصاد سیاسی سال‌های اخیر، اکثر این قشر مرجع در جامعه ایرانی، اکنون در زیر خط فقر نسبی قرار گرفته‌اند و کمابیش با مشکلات معیشتی بسیاری –به‌ویژه در میان اعضای جوان‌تر- دست‌به‌گریبان هستند، اما در وضعیتی که اغلب اقشار جامعه، از کارگران و کارمندان و پرستاران تا معلمان به بازنمایی اجتماعی از نارضایتی معیشتی خود در قالب‌های مختلف اعتراضی مشغول‌اند، هیچ نمودی از اعتراض نزد این قشر دیده نمی‌شود.
کد خبر: ۳۸۰۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۷
حدود مرزی؛
برخی از اقدامات دوره پهلوی اول در بحث اصلاح مرز‌ها و کاهش تنش، امروزه بشدت برای کشور ایجاد دردسر کرده است. دکتر امیر حمزه مهرابی بر اساس مستندات کتاب‌های تاریخ سیاسی معاصر ایران نوشته جلال الدین مدنی و تضاد دولت و ملت نوشته همایون کاتوزیان ، ترجمه علیرضا طیب، اقدام به لیست تغییرات مرزی دوره رضا پهلوی و پیامد‌ها و هزینه‌های امروزین آن کرده است.
کد خبر: ۳۶۶۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
سالروز تولد دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان؛
برای کاتوزیان توسعه اقتصادی و صنعتی ایران، دغدغه و مسئله اساسی است، اما پیش روی او یک پرسش مهم وجود دارد اینکه «چرا ایرانیان به رغم تغییرات مهم اقتصادی و صنعتی و رفاهی ایجاد شده در دوره پهلوی اول و دوم، خواهان تغییر حکومت شدند و؟». به نظر او پاسخ گویی به این قبیل پرسش‌ها با متدولوژی و روش‌های پژوهشی معمول در اکادمی‌های غربی و اروپایی ممکن نیست. چون تاریخ و تجربه‌های تاریخی اروپا، با ایران متفاوت است.
کد خبر: ۳۶۵۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۹
جامعۀ کوتاه مدت و مخالفانش؛
محمد علی همایون کاتوزیان (متولد ۲۶ آبان ۱۳۲۱ تهران) که در ایران وی را به نام همایون کاتوزیان و در خارج از ایران با کوته‌نوشت نام؛ هما کاتوزیان، می‌شناسند، اقتصاددان، تاریخ‌نگار، کاوشگر علوم سیاسی و منتقد ادبی است. زمینهٔ تحقیق مورد علاقهٔ او مسائل توسعه‌ای مربوط به ایران بوده و تحصیلات رسمی دانشگاهی کاتوزیان در اقتصاد و جامعه‌شناسی است. یکی از نظریات مطرح او، جامعه کلنگی است. بر نظریه جامعه کلنگی محمدعلی همایون کاتوزیان انتقادات زیادی وارد است، ضمن اینکه لایه‌های کاملا واضح و غیر قابل انکاری از حقایق را با رویکردی توسعه گرایانه مطرح می‌کند. قلم کاتوزیان ترکیبی از آسیب شناسی و چالش یابی همراه با جهت دهندگی توسعه‌ای منجر به تقویت ساختار‌ها و ساخت‌های سازمانی- اجتماعی و همچنین تشریح الگو‌های ارتباطی است.
کد خبر: ۳۶۵۰۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۱
محمدحسین مصلایی:
محمدحسین مصلایی نوشت: در اسلام تمامی فرقه‌های مختلف اسلامی بر ممنوعیت اصل رباخواری اتفاق نظر داشته باشند. قاطع‌ترین شکل تحریم ربا را می‌توان در آیه ۲۷۵ سوره بقره یافت. اکنون که قوانین اسلام مبنای قانون‌گذاری در برخی کشور‌ها قرار گرفته است، مسأله حرمت ربا در اقتصاد سیاسی اسلام اهمیت نظری و عملی چشمگیری یافته است.
کد خبر: ۳۵۳۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۵
استاد تاریخ ایران:
محمد فرزانه می‌گوید: بدون شخص آخوندخراسانی و رهبری او و فکر وراسنتی‌اش به نزدیک کردن این دو انقلاب، مشروطه قادر نبود و نمی‌توانست به تاسیس مجلس شورای ملی و قانون اساسی دست یابد.
کد خبر: ۳۵۳۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۵
به قلم دکتر کاتوزیان؛
کتاب اقتصاد سیاسی دکتر کاتوزیان را می‌توان از جمله کتب پایه برای تحلیل چرایی وضعیت اقتصادی کشور دانست. بدلیل اهمیت این کتاب، خلاصه آن تقدیم حضور شده است.
کد خبر: ۳۵۲۹۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹
شکست مدیریت انقلابی؛
راه‌حل، اصلاح روند توسعه و استفاده از تجارب جهانی و ارتقای استانداردهاست تا ایرادات مسیر توسعه برطرف شود. این، دقیقا همان اشتباه تاریخی است که گرایش سنتی/روندگریز مرتکب می‌شود و هر بار با نفی کل وضع موجود و زیر سوال بردن ظرفیت‌های اصلاحی، نسخه انقلاب می‌پیچد و بی‌توجه به مجموعه واقعیت‌ها و محدودیت‌های عینی، نیرو‌های اجتماعی را از اردوگاه ساختن و اصلاح به بیراهه برانداختن و تخریب می‌برد.
کد خبر: ۳۵۲۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۸
محمد پورثانی؛
روزی که دو چهرۀ فوتبالی از سر لودگی یا کم‌سوادی در برنامۀ تلویزیونی نویسندگان را آدم‌های بیکاری خواندند یکی باید حجم نوشته‌های فوتبالی محمد پورثانی را توی سر آن دو می‌زد.
کد خبر: ۳۵۲۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
چرا ایرانیان مالیات نمی‌دهند؟
چرا مردم ایران تمایلی به پرداخت مالیات ندارند؟ نظام مالیاتی در ایران از چه آسیب‌های اقتصادی و غیر اقتصادی رنج می‌برد؟ تفاوت نظام مالیاتی ایران با سایر کشور‌های دنیا در کجاست؟ علی اصغر سعیدی، جامعه‌شناس ضمن پاسخ به این پرسش‌ها، معتقد است که باید موضوع مالیات را فراتر از جنبه‌های اقتصادی دید و مولفه‌های اجتماعی را هم در شکل دهی نظام‌های مالیاتی موثر دانست.
کد خبر: ۳۳۲۴۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۱
واسازی سوژه بیرون از تاریخ
ابراهیم توفیق و همکارانش، در کتاب برآمدن ژانر خلقیات ایرانی، به واسازی گفتار‌های رایجی می‌پردازند که خواه افواهی، خواه عامه‌پسندانه و خواه در ردای پژوهش‌های علمی می‌کوشند بگویند که ما ایرانیان، چه خلق و خو‌های - عموما- مذموم و ممدوحی داریم.
کد خبر: ۳۳۱۵۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۶
بخاطر لحن بی‌ادبانه
عذرخواهی صادق زیباکلام از خسرو معتضد به خاطر لحن بی‌ادبانه در مناظرۀ پخش شدۀ اخیر با موضوع کارنامۀ رضاشاه پهلوی نشان می‌دهد که خود او پذیرفته بازندۀ این برنامه بوده است.
کد خبر: ۳۲۴۳۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۶
یادداشتی از ناصر عظیمی
هبوط قدرت از کوهستان‌های دیلم به جلگه گیل (ارتباط جنبش علویان زیدی و آغاز پویش‌های فرهنگی در گیلان)
کد خبر: ۳۱۲۱۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۷
درپی شیوع کرونا
نگرانی از آینده، آن هم نه چندان دور که نزدیک، ناشی از گسترش اپیدمی کرونا و افزایش امواج بیماری آن، نگرانی بسیاری را موجب شده است. مسئولین در چنین شرایطی هر کاری بکنند، حتی اگر حالت اضطراری در سراسر کشور اعلام کنند، تا باور و همکاری همه ما (مردم) نباشد، نتیجه‌ای مطلوب به دست نمی‌آید.
کد خبر: ۳۰۲۲۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۵
کتاب «مشروطیت از زبان تقی‌زاده» خواندنی شد؛
کتاب «مشروطیت از زبان تقی‌زاده» محدود به سه سخنرانی تقی‌زاده درباره مشاهدات او از مشروطیت (تا پایان استبداد صغیر) است.
کد خبر: ۲۸۸۳۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۶
مصاحبه با همایون کاتوزیان؛
جامعه‌ای که در آن چشم انداز بلندمدتی چه در زندگی کلان و چه در زندگی خرد وجود ندارد. یعنی اینکه هم در چشم انداز جامعه کوتاه مدت است و هم در زندگی فردی. این ضرب المثل هایی که در ادبیات ما وجود دارد که «شش ماه دیگر کی مرده، کی زنده؟» یا «از این ستون تا آن ستون فرج است» یا «یک سیب را که بیندازی بالا ده تا چرخ می خورد تا بیاید پایین» همه اینها صحبت از این می کند که هیچ معلوم نیست چه اتفاقی می افتد.
کد خبر: ۲۶۳۰۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۷
تیشه شاه بر ریشه کشاورزی ایران؛
کشاورزی از دیرباز یکی از ارکان مهم اقتصادی در کشور ما بوده است؛ در واقع تا پیش از کشف نفت، این عواید حاصل از فعالیت‌های روستاییان، به ویژه کشاورزی و دامداری بود که بخش اساسی تولید ناخالص ملی و درآمد حکومت‌های مختلف را تشکیل می‌داد.
کد خبر: ۲۵۹۳۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۶
در تحلیل وقایع آبان 98؛
روزنامه‌ی فرهیختگان یادداشت حجت الاسلام «داود مهدوی‌زادگان، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» را با عنوان «پاسخ داود مهدوی‌زادگان به رحیم محمدی در تحلیل وقایع آبان ۹۸ / جامعه‌شناسیِ بی‌مسئولیت / روشنگری پیرامون یک نامه سیاسی» در پاسخ به نامه‌ی دکتر رحیم محمدی، مدیر گروه «جامعه شناسی ایران» انجمن جامعه‌شناسان ایران، خطاب به رهبری را منتشر کرده است.
کد خبر: ۲۵۲۹۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۱۰
سیاستمدار دوره پهلوی ؛
خلیل ملکی از سیاستمداران و مشاهیر ایران در دوره پهلوی بود که در زمان رضا شاه به همراه گروه ۵۳ نفر بازداشت شد. او مدتی عضو حرب توده بود، اما از این حزب انشعاب کرد و به طیف حامیان مصدق پیوست. ملکی مدتی بعد در عین علاقه به مصدق از او نیز فاصله گرفت و نیروی سوم را تاسیس کرد. رویداد۲۴ در گزارش چهره‌های خود زندگی و اندیشه خلیل ملکی را بررسی کرده که چگونه تلاش می‌کرد تضاد طبقاتی را با مذاکره از بین ببرد!
کد خبر: ۲۴۸۰۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۳